Biber dolması Türk mutfağının vazgeçilmez lezzetlerinden biridir. Antalya’nın yöresel ve özel tarifi ile hazırlanan biber dolması, enfes tadıyla damakları şenlendirir. İşte size Antalya usulü biber dolması yapımının ayrıntılı tarifi:
- 500 gram dolmalık biber
- 1 adet kuru soğan
- 1 su bardağı pirinç
- 1/2 su bardağı zeytinyağı
- 2 yemek kaşığı domates salçası
- 2 yemek kaşığı biber salçası
- 1 yemek kaşığı kuş üzümü
- 1 yemek kaşığı dolmalık fıstık
- 1 yemek kaşığı nane
- Tuz, karabiber, pul biber, kimyon
- 1 adet limon
- 1 su bardağı sıcak su
Pirinç yıkanıp süzülür ve derin bir kaba konulur. Küp şeklinde doğranmış soğan, zeytinyağı, salçalar, kuş üzümü, fıstık, nane ve baharatlar eklenerek karıştırılır. İç harcın tamamı karıştırıldıktan sonra biberler hazırlanır.
Biber dolması lezzetlerinde en önemli noktalardan biri baharatların seçimi ve kullanımıdır. Pul biber, karabiber, kimyon ve tuz, mutlaka kullanılacak baharatlardandır. Baharat seçiminde hafif acı sevenler pul biber miktarını arttırabilirler.
Pirinç seçimi de biber dolmasının lezzeti için oldukça önemlidir. Kaliteli pirinç seçildiğinde dolma daha lezzetli olacaktır. Pirinçlerin kabukları alındıktan sonra yıkanıp süzülür. Pirinç suyu oranı ise 1 su bardağı pirinç için 1,5 su bardağı su olarak ayarlanmalıdır. Pirinçler birkaç dakika kaynatıldıktan sonra suyu süzülür.
Dolmalık yeşil biberler yıkanıp kurulanır. Biberlerin üst kısmı kesilip çekirdekleri çıkarılır ve iç harç doldurulur.
- Biberlerin taze ve diri olmasına dikkat edin.
- Biberlerin üst kısımlarını keserken tamamen koparmamaya özen gösterin, çünkü kesilen kısım tekrar kapatılacak.
- Biberlerin içi için kullanılan pirinç uzun süre kaynatılmaması gerekiyor. Kaynatılan pirinçler hemen iç harca eklenmeli.
Biraz zeytinyağı gezdirilerek hazırlanmış yeşil salata yanında tüketilmesi biber dolmasına ayrı bir lezzet katmaktadır.
Malzemeler
Antalya’nın lezzetli yemeklerinden biri olan biber dolması yapmak için gerekli malzemeler şunlardır:
- 1 kg dolmalık yeşil biber
- 2 su bardağı pirinç
- 1 adet büyük boy soğan
- 1/2 su bardağı zeytinyağı
- 1 yemek kaşığı domates salçası
- 1 tatlı kaşığı biber salçası
- 1 yemek kaşığı kuru nane
- Tuz
- Karabiber
- Kırmızı pul biber
- 1 su bardağı sıcak su
Malzemelerinizi seçerken kaliteli ürünler seçmeye özen gösterin. Ayrıca, iç harcınızı hazırlarken baharat ve pirinç seçiminde de özenli davranmanız, dolmaların lezzetini artıracaktır.
Yapılışı
Biber dolması yapmanın asıl püf noktası iç harcının lezzetini tam olarak dengelemektir. İşte adım adım biber dolması yapımı için gerekli bilgiler:
- İlk olarak, iç harç hazırlanır. Ince doğranmış soğan yağda kavrulur. Et eklenerek kavrulmaya devam edilir. İyice yıkanmış pirinç eklenir ve kavrulmaya devam edilir.
- Baharatlar ve tuz karışımı eklenir ve karıştırılır. Üzerine su ilave edilerek kısık ateşte suyunu çekene kadar pişirilir.
- Bu arada biberler hazırlanır. Yeşil biberlerin çekirdeklerini çıkararak, içleri işlemeli ve hafif haşlanmış dolmalık biberleri hazırlamalısınız.
- Pirinçlerin soğuması için bir kenarda bekletin.
- Iç harç, kabın içerisinde soğuduktan sonra biberler içini doldurun.
- Uygun bir tencereye sıralayarak, üzerine az miktarda su ilave edin. Biberler pişene kadar yaklaşık olarak 40 dakika kadar pişirin.
- Piştikten sonra ocaktan alın ve servis yapabilirsiniz.
Iç harcın hazırlanması
İç harç, biber dolmasının lezzetleri için oldukça önemlidir. İç harcın hazırlanması için öncelikle soğanlar ince ince doğranır ve üzerine biraz tuz serpilerek 2-3 dakika kadar bekletilir. Tuz, soğanın suyunu salmasını sağlar. Ardından kıyma, ince kıyılmış maydanoz ve nane, pirinç, domates rendesi, sıvı yağ, karabiber, pul biber, ve tuz ilave edilir. Malzemeler güzelce karıştırılır. Bu esnada tuzu az koymaya özen göstermek gerekiyor, çünkü iç harç dolmalar pişirirken tuzunu biraz daha bırakacaktır. Biberleri doldurmadan önce iç harcı da biraz dinlendirmekte fayda var. Bu sayede harcın malzemeleri birbirine daha iyi karışır ve lezzeti artar.
Baharat seçimi ve kullanımı
Biber dolması yaparken en önemli noktalardan biri, harcını zenginleştirmek için kullanılacak baharatların doğru seçimidir. En uygun baharatlar, yemeklerinizi lezzetlendirmek ve damak tadınızı tatmin etmek için gereklidir.
İşte en uygun baharat seçimleri ve kullanım ipuçları;
| Baharatlar | Kullanım Alanları |
|---|---|
| Karabiber | Et veya sebzelerde tatlandırıcı olarak kullanılır. |
| Kekik | Fasulye, patates ve et yemekleri ile birlikte kullanılması tavsiye edilir. |
| Reyhan | Mercimek yemeklerinde ve etle yapılan yemeklerde kullanılır. |
| Kimyon | Fasulye, et ya da sebzeli yemeklerde kullanılır. |
Baharatların kullanımında gözden kaçırılmaması gereken noktalardan biri de miktardır. Az kullanıldığında yemeklere tat katarken, çok kullanıldığında yemeği bozabilir. İdeal baharat miktarını bulmak için, yavaş yavaş ekleyerek denemeniz gerekmektedir.
Ayrıca baharatların taze olup olmadığı da önemli bir faktördür. Eğer mümkünse taze baharat kullanımı daha tercih edilebilir.
Pirinç seçimi ve pişirme yöntemleri
Pirinç, biber dolması yapımında temel malzemelerdendir. Dolayısıyla kaliteli pirinç seçimi oldukça önemlidir. Pirinç seçerken beyaz, uzun taneli, kokusuz ve temiz olanları tercih edebilirsiniz. Kısa taneli pirinçler de kullanılabilir ancak uzun taneli pirinçler daha lezzetli sonuçlar sağlar.
Pirinçlerin pişirme aşamaları da önemlidir. Öncelikle pirinçleri yıkayarak pişirmeden önce bir süre suda bekletin. Bu sayede pirinçlerin nişastası çıkacak ve daha lezzetli bir sonuç elde edeceksiniz. Pirinç suyu oranı da önemlidir. Genellikle bir su bardağı pirinç için iki su bardağı su kullanmanız yeterli olacaktır. Ancak kullanacağınız pirinç türüne göre su oranını değiştirebilirsiniz.
- Pirinçlerin pişirme aşamaları:
- Pirinçleri yıkayın ve bir süre suda bekletin.
- Isıya dayanıklı bir tencereye pirinç ve suyu koyun.
- Tencereyi ocağa koyun ve yüksek ateşte kaynatın.
- Kaynadıktan sonra ocağın altını kısın ve kapağı kapalı şekilde pirinçlerin suyunu çekmesini bekleyin.
- Pirinçlerin suyunu tamamen çektikten sonra altını kapatın ve 10-15 dakika demlenmesi için bekletin.
Bu yöntemle pişirilen pirinçler, biber dolması iç harcına eşsiz bir lezzet katar.
Biberlerin hazırlanması
Biber dolması yapmak isteyenler için doğru biberi seçmek çok önemlidir. Gravyer veya kapya biber en uygun seçeneklerdir. Bununla birlikte acı biberlerden hoşlananlar, çarliston biberi veya acı yeşil biberi tercih edebilirler.
Bu aşamada biberlerin doğranması oldukça önemlidir. Biberlerin üst kısmı kesilerek içleri boşaltılır. Bu işlem için biberleri baş aşağı çevirip, keskin bir bıçak yardımıyla kesmek daha kolay olacaktır. İçerisindeki çekirdekler ve beyaz kısımlar çıkartılır. Böylece biberler hazırlanmış olur. Doğrama işlemi sırasında biberlerin kabukları zarar görmüş olabilir, bu nedenle biberleri yıkamak yerine mutfak havlusu ile silmek daha uygun olacaktır.
Biberlerin bu şekilde hazırlanması, iç harcın daha lezzetli ve homojen bir şekilde dağılmasını sağlar. Biberleri hazırlarken keserken elinize sarımsak sürmek veya biberlerin içine bir tutam tuz koymak, işlemi daha kolay hale getirebilir.
- Biberlerin ucu kesilerek açılmadan merchant kurabiyesine benzer şekilde pişirilebilir.
- Biberlerin kabukları soyularak lezzetli salatalar yapılabilir.
- Biberler, yemeklerin lezzetini artırmak için yemeklere doğranarak eklenebilir.
Püf noktaları
Biber dolması yaparken, leziz ve mükemmel sonuçlar için birkaç püf noktası vardır. İşte bunlardan bazıları:
- Biberleri önceden haşlayın. Biberlerin haşlanması, dolmanın daha kolay hazırlanmasına ve daha az pişirme süresine ihtiyaç duymasına yardımcı olur.
- Baharatları dikkatlice seçin ve kullanın. Baharatlar, dolmanın lezzetini artırır. En uygun baharatlar tuz, karabiber, kekik ve nane gibi klasik baharatlardır.
- Pirinçleri önceden yıkayın. Pirinçlerin yıkanması, dolmanın daha parlak ve net bir görünüm kazanmasına yardımcı olur. Ayrıca, dolma pişirirken pirinçlerin şişmesini de önler.
- Dolmayı pişirmeden önce biberlerin içine iyi bir şekilde bastırın. Dolmanın kesinlikle gevşek olmaması gerekir. Aksi takdirde içerisindeki malzemeler dağılabilir ve dolma kuruyabilir.
- İşlemi biraz olsun hızlandırmak için, dolmanın hazırlanmasına yakın sıcak suyu tencerenin içerisine dökebilirsiniz. Bu, dolmanın daha hızlı pişmesine yardımcı olur.
Bu püf noktalarını takip ederek, şahane bir biber dolması yapmak mümkün. Afiyet olsun!
Yanında Ne İkram Edilir?
Biber dolması, Türk mutfağının vazgeçilmez lezzetlerinden biridir. Ancak yanında ikram edilecek yiyeceklerin seçimi de oldukça önemlidir. Biber dolması yanına mutlaka yoğurtlu bir sos hazırlanmalıdır. Yoğurtlu sos ile biber dolması arasında harika bir uyum yakalanabilir. Ayrıca yanında cacık ya da turşu da sunulabilir. Biber dolması yemeği oldukça doyurucu olduğu için yanında hafif bir salata da ikram edilebilir. Bunun yanı sıra, taze dereotu da biber dolması ile birlikte servis edilebilir. Biber dolmasının yanında servis edilebilecek tatlılar arasında, baklava, irmik helvası ya da fıstıklı sütlaç bulunur.
